Nie tylko „cukierek albo psikus” — pomysły na Halloween za granicą

🕗 9 minut | 1 sierpnia 2025 | Tekst Klara Krysiak

Masz dość corocznych imprez i dyniowych dekoracji? Kojarzysz święto Halloween wyłącznie z „cukierek albo psikus”? Jeśli tak, to ten przewodnik jest właśnie dla Ciebie. Odwiedź barwne festiwale, poznaj mroczne tradycje obchodzenia święta Halloween i spakuj walizkę, bo zabieramy Cię w podróż, która sprawi, że zapomnisz o sztucznych pajęczynach!

Chociaż dziś święto Halloween kojarzymy głównie z amerykańskimi filmami, kolorowymi kostiumami i wydrążonymi dyniami, jego początki są znacznie starsze i bardziej tajemnicze.

Zwyczaj obchodzenia Halloween wywodzi się od celtyckiego obrzędu Samhain, który 2000 lat temu był celebrowany na terenach dzisiejszej Irlandii i Szkocji. Wierzono, że w noc z 31 października na 1 listopada zaciera się granica między światem żywych a umarłych, a duchy przodków powracają na ziemię. Aby je powitać lub odstraszyć złe moce, w Noc Samaín Celtowie palili ogniska i przebierali się w skóry zwierząt.

Z biegiem czasu tradycja irlandzkiego Halloween ewoluowała. Dzięki emigracji ludności celtyckiej w XIX wieku, święto Halloween trafiło do Stanów Zjednoczonych, gdzie zyskało współczesną formę.

Wiele tradycji Halloween wywodzi się z celtyckiego obrzędu Samhain. Na przykład, zwyczaj przebierania się w kostiumy wziął się z wierzenia, że zakładając przerażające maski, można oszukać błąkające się dusze i duchy, by wzięły nas za swoich. Z kolei zwyczaj rozpalania ognisk służył do odpędzania złych mocy i był pretekstem do wspólnego świętowania.

Gdy chrześcijaństwo dotarło na ziemie Celtów, kościół podjął próbę asymilacji pogańskich obrzędów, by zastąpić je nowymi, religijnymi tradycjami. Tak celtyckie święto Samhain stopniowo połączono z Dniem Wszystkich Świętych, który w VIII wieku ustanowiono na 1 listopada.

Noc przed tym świętem nazywano All Hallows’ Eve (Wigilia Wszystkich Świętych), a później nazwa ewoluowała do dzisiejszego Halloween. Z czasem pierwotne, celtyckie korzenie święta uległy zmianie, a Halloween stało się bardziej ludowym, świeckim obrzędem.

Teraz kiedy znasz już pochodzenie święta Halloween, pora zastanowić się, gdzie najlepiej poczuć jego ducha. Tradycja obchodzenia święta Halloween wygląda inaczej w różnych krajach, dlatego przeczytaj, czego możesz się spodziewać i zdecyduj, gdzie polecisz na 31 października.

Symbolem święta Halloween w Rumunii jest Wesoły Cmentarz, gdzie groby nie oznaczają smutku, ale szczęście w obliczu śmierci. Obiekt został założony przez lokalnego artystę Stana Ioana Patrasa w 1935 roku we wsi Sapantza. Cmentarne płaskorzeźby malowane są tu na jaskrawe kolory, zawierają epitafium oraz scenę obrazową, przedstawiającą życie i okoliczności śmierci zmarłej osoby.

Innym miejscem, które warto odwiedzić z okazji Halloween, jest Dom hrabiego Draculi. Zarezerwuj loty do Rumunii i odwiedź tę średniowieczną rezydencję, leżąca w rumuńskim miasteczku Bran. Znajdziesz tam ponad 60 pomieszczeń połączonych podziemnymi tunelami oraz centralny dziedziniec. Obecnie, zamek pełni funkcję muzeum Vlada Palownika. 

Chociaż święto Halloween obchodzone jest w Japonii od stosunkowo niedawna, Japończycy już zdążyli nadać mu popkulturowego charakteru. Zamiast skupiać się na straszeniu, celebrują kreatywność.

Zarezerwuj loty do Japonii i odwiedź skrzyżowanie w dzielnicy Shibuya w Tokio, gdzie co roku ostatniego dnia października gromadzą się tysiące ludzi w oryginalnych i często ręcznie robionych kostiumach. Zobaczycie tam nie tylko zombie, wilkołaki czy wampiry, ale też bohaterów cosplay z mangi i anime.

Halloween najhuczniej obchodzi się chyba w Wielkiej Brytanii. Jednym ze sposobów na przeżycie chwil grozy jest tu wizyta w londyńskich lochach. Przenieś się w czasie i zobacz najciemniejsze chwile z historii miasta — czekają na Ciebie sale tortur, labirynt bez światła, odtworzenie Wielkiego Pożaru z 1666 roku i stanięcie oko w oko z seryjnymi mordercami.

Innym pomysłem na noc Halloween jest spacer śladami Kuby Rozpruwacza — poznaj tło historyczne jego morderstw i udaj się do miejsc, w których znaleziono ofiary. A jeśli to dla Ciebie za dużo, zarezerwuj loty do Wielkiej Brytanii i z okazji Halloween wybierz się do Tower of London, które było świadkiem egzekucji królowych lub weź udział w spacerze po cmentarzu o zmroku.

Chociaż zwyczaj obchodzenia Halloween jeszcze nie dotarł do Hiszpanii, warto przylecieć tu na 1 listopada, kiedy świętuje się Día de Todos los Santos — Dzień Wszystkich Świętych. W Katalonii i na Balearach można natknąć się z kolei na La Castanyada, czyli święto pieczonych kasztanów, które jest okazją, by spróbować lokalnych panellets. Zarezerwuj loty do Hiszpanii.

Zarezerwuj loty do USA, gdzie noc Halloween jest pretekstem do organizacji wielkich parad i festiwali, takich jak Village Halloween Parade w Nowym Jorku. To nocna defilada kostiumowa z platformami i artystami z całego świata.

Fanów mocniejszych wrażeń zapraszamy na obchody święta Halloween do amerykańskich parków rozrywki. Wiele z nich organizuje specjalne wydarzenia na noc Halloween z przerażającymi domami strachów, aktorami przebranymi za potwory i upiorną scenerią. Święto Halloween obchodzone w Stanach Zjednoczonych to również słynne „trick or treat”.

Chociaż Portugalczycy obchodzą głównie święto zmarłych, czyli Dia de Todos os Santos, w wielu regionach kultywuje się tu także tradycję Pão-por-Deus. Jest ona podobna do amerykańskiego „trick or treat”. Dzieci chodzą od drzwi do drzwi i proszą o słodycze, ale zamiast „cukierek albo psikus” (pt. doçura ou travessura), śpiewają piosenki i recytują wierszyki. W zamian dostają chleb, orzechy i owoce. Prawda, że zdrowo? Zarezerwuj loty do Portugalii.

W Polsce obchody ostatniego dnia października zyskują co prawda na popularności, ale wciąż celebrujemy tu przede wszystkim Dzień Wszystkich Świętych. Jest to dzień wolny od pracy, poświęcony zadumie i wspominaniu zmarłych. Wiele osób myli go z Dniem Zadusznym, który wypada 2 listopada, ale oba święta są ze sobą ściśle powiązane. Wszystkich Świętych to oficjalne święto kościelne, natomiast Dzień Zaduszny to czas modlitw za dusze zmarłych, które oczekują na zbawienie.

Obchody obu tych dni w Polsce są uroczyste i mają emocjonalny wymiar. Rodziny odwiedzają groby bliskich, by zapalić znicze, symbolizujące pamięć i wieczne światło. Tradycja ta jest tak silna, że cmentarze po zmroku mienią się tysiącami świateł. Ludzie przynoszą także kwiaty, najczęściej chryzantemy, by udekorować nagrobki.